Polski rynek mieszkaniowy często naśladuje zachodnie trendy, jednak gdy chodzi o rozpiętość ofertową, jest nadal zachowawczy. Na szczęście rewitalizacja starych budynków przemysłowych i adaptacja ich na mieszkania święci triumfy w niektórych miastach. Czy wiesz jak oświetlić taką przestrzeń? Lampa loftowa – czyli jaka?
Cechy charakterystyczne oświetlenia loftowego
Lampa loftowa to taka, która designem przypomina stare oświetlenie fabryczne. A jak właściwie wyglądało takie oświetlenie? Forma lamp zależała od funkcjonalności – w dużych zakładach przemysłowych, w których np. były taśmy produkcyjne i maszyny, lampy znajdowały się wysoko. Często były to wielkie metalowe lampy wiszące na łańcuchach, znajdujące się w niedużej odległości od sufitu. Obecność pracujących maszyn czy innych wysokich konstrukcji wymagała pomieszczeń o dużej kubaturze – nie tylko powierzchnia, ale także wysokość miały tutaj znaczenie.
Lampa loftowa pochodząca np. ze szwalni czy zakładu produkującego buty, jest najczęściej mniejsza i zawieszona na długim łańcuchu czy kablu w oplocie. Czasami jest kinkietem naściennym. Kiedyś miała za zadanie oświetlić np. stół z maszyną do szycia, gdzie szwaczka wykonywała precyzyjne czynności (nawlekanie nici na bębenek, szycie drobnym ściegiem). Żeby dobrze spełnić to zadanie, musiała znajdować się blisko blatu stołu, a więc daleko od sufitu – stąd długi łańcuch czy kabel, na którym była wieszana.
W wielu zakładach pojawiały się także same żarówki na kablu. Brak jakichkolwiek osłon sprawiał, że obszar ich świecenia był dużo większy – osłona determinowała kształt i wielkość pola świecenia lampy, natomiast brak ograniczenia sprawiał, że świecąca kula (żarówka) dawała dużo rozproszonego światła.
Kolejnym elementem charakterystycznym lampy loftowej jest osłona żarówki wykonana z grubego drutu lub metalowej kraty. Czemu to służyło? Lampy przemysłowe były narażone na wszelkiego rodzaju uszkodzenia mechaniczne, a żarówki były drogie. Krata ta miała za zadanie uchronić świecącą kulę przed stłuczeniem.
Lampa loftowa – z czego jest wykonana?
Oświetlenie przemysłowe musiało być trwałe, a zatem do jego produkcji używano jedynie odpornych materiałów. Tak też jest teraz. Współczesna lampa loftowa najczęściej wykonana jest z metalu w różnych formach. Czasem jest to odlew, a czasem blacha formowana pod konkretną bryłę. Tutaj na uwagę zasługują coraz popularniejsze lampy wykonane z miedzi (blachy, prętów i drutu). Dostępne są także lampy loftowe ażurowe zrobione z grubych stalowych prętów lub metalowych kratek.
Lampa loftowa może być:
- czarna,
- szara (kolor stali),
- biała,
- miedziana,
- w kolorze starego złota.
Taka kolorystyka wynika z historii. Dwa najważniejsze aspekty to:
- małe zróżnicowanie materiałowe na rynku,
- w zakładzie produkcyjnym lampa miała za zadanie oświetlać pomieszczenie, a nie być elementem estetycznym czy ozdobnym.
Cechy charakterystyczne współczesnych lamp loftowych to: minimalizm, połączenie metalu i szkła, nierównomierna faktura (szczotkowanie, bruzdy, młotkowanie).
Rodzaje współczesnych lamp loftowych
Współczesne repliki i lampy loftowe stylizowane na stare oświetlenie przemysłowe, często wykonywane są z nowoczesnych materiałów. Są lżejsze od swoich pierwowzorów i odporniejsze na działanie takich czynników jak np. światło słoneczne, wilgoć czy uszkodzenia mechaniczne.
Najczęściej wybierane lampy loftowe:
- wiszące z miedzianym albo metalowym kloszem – charakteryzują się surowością formy. Mają minimalistyczne klosze i prosty system zawieszania (długi łańcuch, kabel w oplocie). Najlepiej sprawdzają się zawieszone nisko nad stołem, kącikiem wypoczynkowym, wyspą kuchenną, biurkiem,
- ze szklanym kloszem – takie rozwiązanie to współczesna wariacja na temat lamp przemysłowych, ponieważ w zakładach produkcyjnych występowały one bardzo rzadko i najczęściej wisiały blisko ścian (ze względu na niską trwałość nawet grubego szkła). Lampa loftowa tego typu ma minimalistyczny szklany klosz, który stanowi osłonę dla dużej żarówki. Współcześnie często do wykonania klosza wykorzystuje się szklaną butelkę czy słoik. Dostępne są także na rynku modele z metalową ozdobną górą i prostym kloszem, zbliżonym kształtem do kuli. Najlepiej prezentują się jako oświetlenie kątów pomieszczenia lub w większej ilości gęsto rozmieszczone na dużej powierzchni sufitu,
- reflektory – ich forma pozwala na dowolne mocowanie np. na szynach, jako kinkiet, jako lampa loftowa podłogowa. Designem nawiązują do stylu retro i są idealnym dodatkiem do surowych wnętrz loftowych. Dają światło kierunkowe, a zatem można dzięki nim uzyskać ciekawe efekty świetle. Idealne do oświetlenia obrazów, figur, ozdób we wnętrzu lub do podkreślenia najważniejszej części pomieszczenia,
- kwoki – lampy te wzięły swoją nazwę od pierwotnego zastosowania. Służyły do ogrzewania piskląt będących w fazie wzrostu. Aktualnie stanowią stylowy dodatek do surowych wnętrz loftowych. Mają szeroką powierzchnię świecenia. Dobrze wyglądają zawieszone na środku pomieszczenia lub powieszone nisko nad stołem.
We współczesnych loftach stosuje się kilka rodzajów lamp w jednym pomieszczeniu. Ważnym elementem tego rodzaju oświetlenia są żarówki. Do najczęściej stosowanych modeli należą:
- żarówki Edisona – wewnątrz mają opleciony żarnik, dzięki któremu emitowane jest ciepłe światło. Stylizowane są na pierwsze żarówki, wynalezione przez Edisona,
- tube loft – to podłużne żarówki o długości nawet 30 cm. Świetnie pasują do długich kloszy,
- vintage – w środku mają spiralny drucik (żarnik) tworzący dekoracyjną kompozycję,
- nietypowe kształty – trójkątne, trapezowe, owalne, w kształcie diamentu. Wiesza się je na ozdobnym kablu bez klosza.
Wiele osób decyduje się na renowację starych lamp znalezionych w nieczynnych zakładach. Często nie jest to opłacalne, bo takie lampy mogą mieć plamy rdzy, liczne uszkodzenia i za duży gwint do żarówki – kiedyś żarówki miały tylko duże gwinty. Takie różnice i usterki wymagają dużego nakładu czasowego i finansowego. Lepszym pomysłem jest kupienie gotowej lampy loftowej dopasowanej wielkością i stylem do wnętrza.